TED-Talk fotografie

Door: Wijnand Geuze

“Wie van jullie vindt zichzelf fotogeniek?” Dit was de vraag waarmee ik mijn TED-talk aftrapte… Niemand stak zijn hand op...

Als huisfotograaf van TEDxBreda mocht ik vertellen over mijn werk als portretfotograaf. Ik besprak de primaire reacties van mensen wanneer er een camera op ze gericht wordt en gaf drie tips waarmee je op zo’n moment onzekerheid en stress kunt tackelen. Ik ben ervan overtuigd dat iedereen die deze tips gebruikt fotogeniek kan zijn. Daarover in dit blog

Ik begon met bovenstaande vraag omdat ik dagelijks mensen in mijn fotostudio ontvang die me vertellen niet fotogeniek te zijn. Echter, ik heb in al mijn jaren als fotograaf nog nooit iemand ontmoet die niet fotogeniek was. Regelmatig vertellen mijn klanten mij dat ze liever naar de tandarts gaan dan dat ze op de foto worden gezet. Eigenlijk best vreemd, toch?

Wanneer iemand op de foto wordt gezet ervaart diegene vaak vrijwel direct stress. Deze stress kan zich op drie manieren manifesteren: de reflex om te vechten, te vluchten of te bevriezen. Zo kan iemand die als primaire reactie vechten heeft, zich aanvallend of provocerend opstellen naar de fotograaf. Het maken van een vriendelijk en ontspannen portret wordt hierdoor knap lastig. Een persoon die van nature vlucht zie je wegkruipen voor de lens; hij wil zichzelf klein maken. Een onzekere blik op de foto is het gevolg. Iemand die bevriest kan zich vaak letterlijk niet meer bewegen en zet grote ogen op, zoals een hert in de koplampen. Een angstige uitdrukking is natuurlijk niet de bedoeling op een portretfoto...

Deze reacties zijn instinctief en vrijwel iedereen heeft er in zekere mate last van. De vraag is niet hoe we ze kunnen laten verdwijnen. De vraag is hoe we ervoor kunnen zorgen dat ze ons niet belemmeren bij het maken van een krachtige portretfoto.

Vechten, vluchten en bevriezen zijn primaire reacties die diep in onze hersenen verankerd liggen; in het zogenoemde ‘reptielenbrein’ (amygdala, voor de nerds onder ons). Dit is een uiterst snel en basaal werkend stukje van onze hersenen en is verantwoordelijk voor onze levensinstincten. Het zorgt ervoor dat we direct kunnen handelen in tijden van stress en gevaar. Erg handig op de savanne wanneer er een leeuw op ons af komt, maar minder handig voor de camera. We kunnen deze primaire reacties niet zomaar uit ons brein bannen en zeker niet binnen een paar minuten. Wat we wél kunnen doen is het volgende: we kunnen faken dat we er geen last van hebben.

Wanneer je hersenen elektrische signalen naar je arm sturen om een hand op te steken, steekt je lichaam trouw zijn hand op. Je hersenen sturen je lichaam. Maar andersom heeft het lichaam ook een sterk effect op de geest. Het is wetenschappelijk bewezen dat lichaamshouding bijdraagt aan iemands gemoedstoestand. Zo kan bijvoorbeeld een onzeker persoon zelfverzekerder worden door het aannemen van een krachtige houding. Met de juiste lichaamshouding kun je er dus niet alleen voor zorgen dat je er een stuk rustiger en zelfverzekerder uitziet, maar een positieve bijkomstigheid is ook nog eens dat je je vrijwel direct écht zo voelt.

Om je lichaamshouding in te zetten voor een zelfverzekerde en ontspannen uitstraling op foto’s heb ik drie waardevolle tips:

1. Rug recht en borst vooruit:
Recht je rug en steek je borst vooruit. Dit laat zien dat je niet bang bent voor de camera en het geeft je direct een krachtige uitstraling.

2. De schildpad:
Strek je nek uit zoals een schildpad. Hierdoor verdwijnt een onderkin als sneeuw voor de zon en heb je een meer open blik.

3. Squinch:
Clint Eastwood is koning der squinchers. Squinchen houdt in dat je je ogen ietwat dichtknijpt. Niet door te fronsen, maar door je onderste oogleden wat op te trekken en te doen alsof je iets heel interessants aan het onderzoeken bent. De squinch laat je er gegarandeerd cool uitzien.