12,5 Jaar fotograaf en 10.000 portretten verder...
9 esentiële tips voor ondernemers met een growth mindset
Ondernemen is een spel waarin je leert van je fouten en groeit door successen. Het is een ongoing proces, maar dat wil niet zeggen dat je jaren moet worstelen en alles in je eentje moet uitvogelen. Je kunt een shortcut nemen: leren van andermans fouten en je laten inspireren door andermans overwinningen. Hierdoor stap je hoog in. En dan wordt het pas echt leuk...
In dit blog deel ik 9 essentiële lessen die mij als ondernemer enorm hebben laten groeien. Ik heb ze geleerd door vallen en opstaan. Het enige wat jij hoeft te doen is mijn verhaal lezen en te pikken wat je kunt gebruiken. Moge mijn ervaringen je verder brengen. :-)
Les 1: ken jezelf
Het was een regenachtige nacht in november. Ik lag in met opengesperde ogen in bed, staarde naar het plafond van mijn Rotterdamse studentenkamer en vroeg mezelf af: “Wat moet ik in godsnaam met mijn leven?”.
Een ‘drop out’ & geen idee wat ik wilde
Ik was gestopt met mijn studie binnenhuisarchitectuur en werkte bij Crazy Piano’s in Rotterdam. De horeca was leuk, maar het was niet iets wat ik wilde blijven doen. Maarja… wat dan wel?! Ik had geen idee! Het witte vel papier op de architectuuropleiding bleef wit en de horeca gaf me geen voldoening. Lange tijd trok ik met alle macht aan iets wat niet voor mij bestemd was...
Wat vind ik leuk en waar ben ik goed in?
Die bewuste nacht lag ik (alweer) te malen over wat ik leuk vond en waar ik goed in was. Als ik die vraag kon beantwoorden, zou het allemaal goed komen. 'In observeren ben ik altijd al goed geweest (tot grote ergernis van mijn leraren, die het dromen noemden)', bedacht ik. 'En als ik méér heb dan een wit vel papier kan ik enorm creatief zijn.' Er schoot me iets geniaals te binnen. Dat dát precies is wat een fotograaf doet: observeren en werken met wat er al is. Met die gedachte besloot ik: ik word fotograaf. Het leek me leuk, en wie weet was ik er ook nog eens goed in!
Les 2: wijk af & werk met een doel
Doen ‘wat hoort’, artistiek gedoe en tl-verlichting
Ik verruilde mijn wegwerpcameraatje van het Kruidvat voor een Nikon, ging de straat op en nam mijn foto’s mee naar de selectiedag van de kunstacademie. Want als je fotograaf wilt worden, dan ‘hoor je naar de kunstacademie te gaan’. Uhm, nou, nee. Die ene dag was genoeg om te beseffen dat het niet mijn plek was. Desondanks liet ik me niet tegenhouden in mijn plan. ‘Ik word wel op een andere manier fotograaf’, dacht ik, en ik ging werken bij een fotozaak. Van 9 tot 5 stond ik op tl-verlichte vloerbedekking tussen dure lenzen en flitsers. Het was in één woord: SAAI. Maar ik was vastbesloten om fotograaf te worden. Ik had mijn doel in zicht en op een dag liep er iemand de zaak binnen die me vertelde dat het ook anders kon. Zónder artistieke uitspattingen op kunstacademies en zónder tl-verlichte vloerbedekking: de fotovakschool.
Zoek jouw weg naar Rome
Toen ik begon op de fotovakschool wist ik dat ik op de goede plek zat. Ik werd uitgedaagd, kreeg complimenten en ik vond het oprecht leuk. Een van mijn docenten vroeg mij zelfs al gauw te assisteren bij een groot kunstproject. Dat ik waardering kreeg was voor mij de bevestiging dat ik de juiste weg was ingeslagen. Er waren dus inderdaad meerdere wegen naar Rome! Dit was die van mij.
Les 3: durf te ondernemen & te schrappen
Na de opleiding werd ik gevraagd om Coverfoto’s voor Sunweb te fotograferen. Ik mocht afreizen naar de mooiste stranden en hotels (natuurlijk een hele straf, ahum ;-)) en daarnaast pakte ik in Nederland eigenlijk alles aan wat er maar op mijn pad kwam: bedrijfsfotografie, productfoto’s, interieur… ik deed het allemaal. Ik verbrak zelfs mijn belofte om nooit portretten te schieten en maakte af en toe portretten van vrienden (mijn eerste portretsessie was namelijk een kleine ramp… zo’n grote ‘kleine’ ramp dat ik tijdens de opleiding besloot om nóóit portretfotograaf te worden. Oeps...). Langzamerhand kreeg ik meer vertrouwen in mijn skills als portretfotograaf en toen mensen me vroegen om facturen was het tijd voor de real deal: ik werd officieel ondernemer. Met KvK nummer en al. LINK Fotografie was geboren.
De ondernemersspirit: antikraak en 80 dronken studenten
Als je opeens officieel ondernemer bent heb je natuurlijk een fotostudio nodig. Ik nam mijn intrek in een antikraakpand met mooie betonnen vloer. En aangezien ik in de ondernemersspirit zat, zag ik óveral geld. Ik kreeg het briljante plan om naast LINK Fotografie een onderneming als ‘De Galafotograaf’ te beginnen. Hier zat het goud! De wereld had behoefte aan écht goede gala portretten! Ik liet een website maken en reisde het land door om professionele portretten bij studentengala’s te fotograferen.
Zat er ook echt goud? Nee. Helaas niet. In mijn miljonairsbegroting had ik niet ingecalculeerd dat studenten weinig te besteden hebben voor professionele portretten… Maargoed, weer een lesje wijzer. Ik ondernam tenminste actie. En ook al bracht deze actie me niet dichter bij een miljoen, het bracht me wél dichter bij mijn kwaliteiten.
Zelfvertrouwen kweken en de leiding nemen
Ondanks de ‘mislukte onderneming’ bracht de tijd als galafotograaf me veel goeds: ik leerde om de leiding te nemen. Wanneer er een rij met 80 dronken studenten achter me stond en ik kwaliteit wilde leveren voor degene voor mijn lens, was het nóódzaak om op een zelfverzekerde manier de leiding te pakken. Ik leerde hoe ik de rij rustig kon krijgen, en hoe ik de personen voor mijn camera op hun gemak kon stellen en uit de tent kon lokken. Ik maakte er een show van. Ik kroop uit mijn schulp en liet daarmee de modellen zien dat het oké is om uit je comfort zone te komen. Ik werd zelfverzekerder en de portretten werden beter.
Les 4: kies & word gekozen
Eerst ervaren, dan bundelen
Ik deed veel en nam zo ongeveer iedere aanvraag aan die binnenkwam. Of het nu om portretten, producten of interieur ging: ik deed het. Het was leerzaam, maar gaandeweg kwam ik erachter dat ik niet álles hoefde te kunnen. Ik merkte dat kwaliteit belangrijker is dan kwantiteit en dat wanneer ik plannen losliet, er ruimte kwam voor groei.
Gekke hoedjes en snottende peuters
In mijn fotostudio fotografeerde ik inmiddels veel families en vrijgezellenfeesten. Er kwamen groepen van zo’n 20 vrouwen tegelijkertijd in de studio onder het concept om model te leren staan. In de praktijk dronken ze champagne en mochten ze met gekke hoedjes op de foto. Ook opa’s, oma’s en peuters met eeuwig lopend snot legde ik vast. Behalve het eeuwig lopende snot was leuk om te doen. Althans, voor een tijdje… Langzaamaan stroomden er steeds meer aanvragen voor LinkedIn profielfoto’s binnen. Ik nam ze aan, maar één op één foto’s maken bleek een heel andere tak van sport dan families en dronken dames laten lachen. Ik vond het enórm lastig.
Camera-angst: zwetende handen, rode vlekken en betraande ogen
In een grote groep deden de modellen vaak wel enthousiast mee, maar in je uppie voor de camera staan is voor velen doodeng en confronterend. Zwetende handen, rode vlekken, trillende knieën en zelfs betraande ogen. Camera-angst was opeens alom tegenwoordig. Ik ontdekte dat de camera voor het model een spiegel is die vele malen confronterender is dan die in de badkamer. De camera haalt namelijk diepgewortelde negatieve overtuigingen naar boven. Overtuigingen over ‘lelijk zijn’, ‘dik’, ‘stom’, ‘suf’, ‘saai’, ‘verlegen’, en vul zo maar in. Het kwam erop neer dat 90% van de mensen zich op de een of andere manier ‘niet goed genoeg’ voelde over zichzelf. Een overtuiging die je alles behalve wilt terugzien in een portretfoto…
Les 5: laat je coachen
Keihard richting een burnout
Intuïtief deed ik een hoop goed, maar ik deed ook het nodige fout. Wat voor het ene model werkte, werkte bij de ander juist averechts. Het frustreerde me. Als reactie op de veelgehoorde uitspraak van klanten dat ze niet fotogeniek waren zei ik: “Iedereen is fotogeniek”. Het begon als een leus om te prikkelen, maar ik kwam er al snel achter dat ik het écht geloofde. Helaas was ik de enige. Er bleven mensen in mijn studio komen die zichzelf ‘niet fotogeniek’ vonden. Mensen die bang waren voor de camera en zichzelf compleet afkraakten: “Gadver, die neus! Wat een paardentanden…Ik ben dik. Walchelijk! IK BEN NIET FOTOGENIEK.” Door al die negativiteit verloor ik het plezier in mijn werk. Er moest iets veranderen, want op deze manier ging ik keihard richting een burnout.
Wat gaat er mis en hoe kan ik het fixen?
In mijn eentje kwam ik er niet aan uit en ik raakte meer en meer overspannen. Toen ik er echt doorheen zat begon ik trainingen over persoonlijk leiderschap te volgen. Ik leerde om genoeg rust te nemen en om naar binnen te kijken. Om angsten aan te kijken en dat ik niet alles alleen hoefde op te lossen. Ik leerde oprecht respect te hebben voor mezelf en dat het oké is om het even niet te weten. De mist klaarde op en alles werd helderder. In mijn eentje zou ik gestopt zijn of op dezelfde manier rondjes zijn blijven rennen. Coaching leerde me om mezelf te herpakken en koers te bepalen.
Frustratie is de ingang tot groei
Ik kwam erachter dat ik niet wilde stoppen met fotografie en besloot om mijn frustratie om te zetten in motivatie: “Ik zal de wereld wel eens even bewijzen dat iedereen fotogeniek kan zijn!”. Om dat waar te maken moest ik een verdomd goede coach worden.
Les 6: omring je met de besten
Ik ben boeken gaan lezen over charisma en coaching. Ik ben me gaan omringen met psychologen en ik ging in de leer bij een van ‘s werelds beste portretfotografen: Peter Hurley. Hij leerde me dat ik elke fotoshoot moest zien als een portfolioshoot: iedere foto die ik maakte moest zó goed zijn dat ik hem voor mijn portfolio zou kunnen gebruiken. Ieder portret moest uitblinken.
Succes om je heen werkt aanstekelijk
Ik volgde communicatietrainingen (DISC), liet me opleiden tot NLP-coach en liet me bij Tibor.nl coachen door de beste business coaches van Nederland. Alles om te focussen op dat wat nog niet goed ging en daaraan te sleutelen totdat het beter ging. Dat ik me omringde met succesvolle mensen en bronnen van inspiratie zorgde ervoor dat ik doorpakte. Het succes om me heen werkte aanstekelijk.
Les 7: ben uniek & word de beste
Hard werken: van bewust onbekwaam tot onbewust bekwaam
In het begin kostte het veel energie om mezelf te ontwikkelen. Ik doorliep het hele spectrum van onbewust onbekwaam, via bewust onbekwaam (de rotfase!) tot bewust bekwaam. Het was hard werken, maar ik kreeg meer plezier in mijn werk
Met deze mindset was concurrentie niet langer een probleem. Natuurlijk zijn er andere fotografen. Er zijn andere héél goede fotografen. Maar door me toe te spitsen op charisma en coaching, door te focussen op wat mij uniek maakt, kon ik een stuk makkelijker de beste worden. Als je uniek bent wordt concurrentie namelijk irrelevant.
Leer van je concullega's en doe het anders
Als je laat zien wie je bent, krijg je wat je wilt. Het is een kwestie van oorzaak en gevolg. Jij kiest wat voor oorzaak je bent. Als je altijd 100% geeft en als je klanten telkens meer krijgen dan ze verwachten is succes een logisch gevolg. Als je werkt met de beste intenties, écht hard je best doet en werkt om te géven (in plaats van te ontvangen) krijg je vanzelf terug wat je verdient. En vergeet niet: om 100% te kunnen geven moet je keuzes maken. Geef liever één fantastische dienst of één geweldig product, dan drie die ‘mweh’ zijn.
Les 8: werk samen
Van onzekerheid tot expertise
Tegenwoordig help ik mensen van hun camera-angst af en bewijs ik dat écht IEDEREEN fotogeniek kan zijn. Én charismatisch. Want wat mij betreft zijn fotogeniek zijn en charisma één. Heel de wereld zou dit moeten weten. Maar in mijn eentje deze boodschap de wereld in trappen is moeilijk. Dat is één van de redenen waarom ik veel samenwerk.
Door samen te werken met TEDx kreeg ik de kans om mijn boodschap te delen met het grote publiek tijdens mijn TEDx-talk. Vanaf dat moment op het TEDx podium nam mijn carrière als charisma fotograaf een vlucht. Ik werd geïnterviewd in de Ongekend Talent Podcast, ging samenwerken met Gulliver Trainingen en begon met het geven van trainingen en workshops over charisma. Ik breidde mijn netwerk uit door samenwerking met Peter Brouwers, opende een tweede fotostudio in Utrecht en versterkte mijn marketingstrategie door een samenwerking met Anneke van de Voort van PRminded. Ook de coaching bij Tibor.nl groeide uit tot een nauwe samenwerking. Ik lever hun bakken kwaliteit, terwijl ik zelf de kans krijg gecoacht te worden door coaches zoals Ron Immink, Erwin van Beek, Bernd Mintjes, Richard de Leth en Tibor Olgers. WIN-WIN.
Word het gemiddelde van de besten
Ze zeggen dat je het gemiddelde bent van de 5 personen die je het meest ziet. Dat is een goede reden om je te omringen met de besten én samen te werken met de besten. Zo wordt je er namelijk snel genoeg ook een.
Les 9: vier successen & geniet
Hoewel ik vroeger niet hield van lezen, ben ik tegenwoordig een vaste klant van bol.com: om de zoveel tijd ligt er een nieuwe stapel boeken op mijn bureau. Boeken die me laten groeien in wat ik doe en wie ik wil zijn.

Streven naar succes is fantastisch, maar er hangt ook een gevaar aan: dat je je toekomstplannen belangrijker maakt dan het ‘nu’. Dit moment is het enige moment dat je hebt. Werken aan de toekomst is belangrijk, maar vergeet niet te genieten van de reis. De boeken die ik lees, lees ik niet alleen voor succes. Ik lees ze omdat ik ze interessant vind. Omdat ik ervan geniet. Zorg ervoor dat je niet alleen voor de toekomst werkt, maar geniet van het moment en vier je successen.
Neem de tijd voor ontspanning en verbinding
En als we het dan toch hebben over genieten... Geniet dan ook van ontspanning. Van kroelen met de katten, van tijd voor jezelf, tijd met vrienden en tijd met je partner. Als ondernemer ben je het hart van je bedrijf. Zonder verbinding, rust en een goede balans tussen in- en ontspanning raak jij en raakt je bedrijf uitgeput. Het is verleidelijk om hard te werken en je omgeving voor lief te nemen. Kies daarom bewust voor ontspanning en verbinding, anders gaat het aan je voorbij.
Hetgeen wat me eerst onzeker maakte, is nu mijn expertise. Uit wat ik eerst vreselijk vond, haal ik nu de meeste voldoening. Ik heb geleerd te DOEN, actie te ondernemen. Niet te vluchten voor dat wat mis gaat, maar het juist op te zoeken, uit te pluizen en te gebruiken om van te leren. Ik ben gaan samenwerken met de besten in mijn vakgebied. Met mensen die me ondersteunen, uitdagen en aanvullen, zowel zakelijk als privé. Deze manier van werken heeft mij als ondernemer én als mens enorm veel gebracht. Ik ben gegroeid en kan met recht zeggen dat ik doe wat ik leuk vind en dat ik er ook nog een goed in ben geworden!
Ik ben TROTS op wat ik in 12,5 jaar heb bereikt en ik ben heel benieuwd naar wat ik de komende 12,5 jaar allemaal ga uitspoken…
Dankwoord
Voor iedereen die me heeft geïnspireerd, geholpen, geconfronteerd en gesteund... zonder jullie zou ik niet staan waar ik nu sta. En wat ben ik dankbaar dat ik hier ben aangekomen. BEDANKT!